با تصویب آئین نامه تعرفه حق الوکاله و هزینه سفر وکلای دادگستری مصوب تیر ماه سال ١٣۴١ توسط وزیر وقت دادگستری، نخستین گام در جهت ایجاد صندوقی به منظور حمایت از وکلای دادگستری برداشته شد.

به موجب ماده (١٢) آئین نامه مذکور، وکلا باید موقع پرداخت مالیات معادل نصف آنچه را بابت مالیات میپردازند برای صندوق تعاون وکلا به حسابداری دادگستری بپردازند که در پایان هر ماه به کانون وکلای دادگستری پرداخت شود.

طرز مصرف وجوه صندوق تعاون موکول به تنظیم آئین نامه ای شد که توسط کانون وکلای دادگستری تنظیم شود و به تصویب وزارت دادگستری برسد.

حدود ۶ سال بعد آئین نامه مورد بحث تهیه و تصویب شد. اداره امور صندوق به هیئت امنا مرکب از ٧ نفر وکلای دادگستری مقیم مرکز سپرده شد و بعلاوه٢ تن نیز به عنوان بازرسان انتخاب شدند.

تعهدات صندوق پرداخت مساعده به معلولین و وکلای بیمار بود تحت شرایط خاص و باید وجوه پرداختی مسترد می شد، اما مقرری تأمین بطور ماهانه قابل پرداخت بود که از جمله شرایط برقراری آن قبول عضویت صندوق و حداقل بیش از پانزده سال پرداخت حق عضویت مقرر بود.

قانون تشکیل صندوق تعاون وکلا و تأمین هزینه های کانون وکلای دادگستری مصوب ١۴/٠٢/١٣۵٠جایگزین آئین نامه مذکور شد، وظیفه این صندوق کمک به وکلای دادگستری و کارگشایان در زمان پیری، از کارافتادگی و کمک به بازماندگان آنان بود و همچنین پرداخت مساعده به وکلای بیمار، بهره گیری از این کمک و مساعده چندان سهل نبود و مورد استقبال قرار نگرفت.

در حالیکه در زمان تصویب این قانون، کارکنان کشوری و نیروهای مسلح، کارگران و کارمندان بخشهای غیردولتی همگی از حق استفاده از حقوق بازنشستگی، از کارافتادگی و بازماندگان آنان از حقوق وظیفه یا مستمری برخوردار بودند.

پرداخت کمک و یا مساعده به وکلای دادگستری، آن هم در شرایط خاص قابل توجیه و منطقی به نظر نمی رسید.

در سالهای اولیه دهه ١٣۵٠ پیشکسوتان امور وکالت در صدد برآمدند، امکانات قانونی لازم برای برخورداری وکلا از حقوق بازنشستگی و … فراهم گردد، همانند سایر اقشار.

تلاشها منجر به تصویب قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری مصوب ٢٩/١٠/١٣۵۵ گردید و چگونگی اجرای آن به تصویب آئین نامه اجرائی توسط کمیسیون مشترک مجلسین محول شد. در ضمن دارائی و تعهدات صندوق تعاون وکلا به این صندوق منتقل و صندوق تعاون منحل شد.

اساسنامه صندوق حمایت وکلا هم در تاریخ ٠٩/٠٣/١٣۵٧ به تصویب شورایعالی تأمین اجتماعی رسید، اما بعلت معوق ماندن تصویب آئین نامه اجرائی، صندوق حمایت نتوانست شروع بکار کند.

با تصویب قانون اصلاح ماده (٨) قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری مصوب ٢٣/٠٨/١٣٧۵ تهیه آئین نامه اجرائی به وزارت دادگستری و تصویب آن به هیئت وزیران محول شد و به این ترتیب امکان تنظیم و تصویب آئین نامه پس از قریب بیست سال فراهم شد.

آئین نامه اجرائی طی پیشنهاد ٧۶٠٨/١۵ مورخ ١٧/٠١/١٣٧۶ تقدیم هیات وزیران شد که دو سال بعد در تاریخ ٠۵/١٢/١٣٧٧ به تصویب هیات وزیران رسید و امکان شروع فعالیت صندوق حمایت وکلا از آغاز سال ١٣٧٨ فراهم شد.

با شروع فعالیت صندوق حمایت، لزوم انجام پاره ای اصلاحات در اساسنامه مصوب ٠٩/٠٣/١٣۵٧ مشخص شد و برای ایجاد سهولت و تسریع در گردش کار صندوق، اصلاحات عبارتی بعمل آمد که در تاریخ ١٣/١٢/١٣٧٩ به تصویب شورایعالی تأمین اجتماعی رسید.

بنا بر آنچه گذشت انحلال صندوق تعاون و تأسیس صندوق حمایت وکلا و شروع بکار و فعالیت این صندوق سالها به درازا کشید.

از آنجائیکه دولت و سایر اقشار در صندوق حمایت وکلا مشارکت و سهمی ندارند، ادغام آن با سایر صندوقهای بازنشستگی نه تنها منطقی به نظر نمی رسد، بلکه باید گفت بعلت پاره ای تفاوتها بین مقررات صندوقهای موجود با مقررات صندوق حمایت وکلا، اگر ادغام عملی هم باشد، مشکلات بسیاری در پی دارد.

نخست باید به تفاوت نرخ حق بیمه توجه کرد که نرخ حق بیمه صندوق حمایت کمترین نرخ است، مجموع سهم بیمه شده و کانون وکلا (١٢%) می باشد. در حالیکه کمترین نرخ سایر صندوق ها (٢١%) است، اما علت تفاوت نرخ و اینکه صندوق حمایت وکلا می تواند با همین کمترین نرخ به خدمت ادامه دهد در آنست که بعلت وضعیت خاص اشتغال بکار وکلا، بازنشستگی ایشان اجباری نیست، اختیار درخواست بازنشستگی با شخص بیمه شده می باشد که پس از تکمیل سابقه پرداخت حق بیمه می تواند پرداخت آن را متوقف کرده و بکار خود ادامه دهد، پس از آن هر زمان که مایل بود دست از کار بکشد حق دارد درخواست استفاده از مستمری بازنشستگی را بنماید، این امتیازی خاص برای بیمه شده و صندوق حمایت است که در مقررات سایر صندوقها بعلت تفاوت وضعیت شغلی در نظر گرفته نشده زیرا این اقدام در آن صندوقها عملی و امکان پذیر نیست.

سیر تحول صندوق حمایت وکلا

نظر به اینکه در زمان تهیه پیش نویس آئین نامه اجرائی ماده (٨) قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری، اطلاعات و آمار دقیقی از عده وکلا و روند تغییرات آن در دست نبود، از طرفی با توجه به تجارب ناموفق مقررات تعاون وکلا، در مورد توانائی پرداخت حق بیمه توسط بیمه شده و کانونها و میزان استقبال از مقررات بازنشستگی نظرات متفاوتی مطرح می شد، ناگزیر با احتیاط بسیار پیش نویس آئین نامه اجرائی تدوین شد، با این نگرش مواد (٢) و (٢١) آئین نامه بشرح آتی به تصوب رسید.

ماده ٢- درآمد ماخذ محاسبه حق بیمه موضوع این آئین نامه مبلغ ۴٠٠.٠٠٠ ریال در ماه به عنوان پایه برای سال اول اشتغال به وکالت پایه یک خواهد بود که به ازاء هر سال اشتغال به وکالت ده درصد مبلغ پایه به عنوان اضافه سالانه به مبلغ مذکور اضافه می شود.

تبصره- این ماده هم ماخذ محاسبه حق بیمه وکلای پایه ٢ را هشتاد درصد و وکلای پایه ٣ و کارگشایان را هفتاد درصد وکلای پایه یک تعیین کرد ؛

ماده (٢١)- مستمریهای موضوع این آئین نامه هر سه سال یکبار با توجه به تغییرات شاخص هزینه زندگی بر اساس پیشنهاد کانون وکلا، تایید وزارت دادگستری و تصویب هیأت دولت اصلاح می شود.»

باین ترتیب حداکثر مبلغ مستمری ماهانه ١.٢٣٢.٠٠٠ ریال بود، برای وکیل پایه یک با سی سال سابقه پرداخت حق بیمه، اگر چه این مبلغ متناسب با میزان و ماخذ پرداخت حق بیمه بود اما رضایت بخش نبود و موجب ایراد و گلایه عموم بیمه شدگان گردید.

تغییر درآمد ماخذ محاسبه حق بیمه در نتیجه افزایش مبلغ مستمری مستلزم اصلاح ماده (٢) آئین نامه و تصویب آن توسط هیئت محترم وزیران بود. انجام این مهم هم به جمع آوری آمار، اطلاعات و بررسی آنها و ارائه راهکارهای معقول و منطقی نیاز داشت، که مورد توجه خاص هیئت مدیره صندوق قرار گرفت.

اولین هیئت مدیره صندوق در آبان ماه سال ١٣٨٠ پیشنهاد اصلاح ماده (٢) و (٢١) آئین نامه اجرائی ماده (٨) قانون را تهیه و از طریق مراجع مربوطه جهت تصویب هیئت محترم وزیران ارسال نمود و تا تیر ماه سال ١٣٨٣ (پایان دوره دوم اداره امور صندوق) موضوع را پیگیری کرد، خوشبختانه بموجب تصویب نامه ٢٧٣١۶ت/٢٨٢١٣هـ مورخ ٠۵/٠۵/١٣٨۴ ماده (٢١) آئین نامه اجرائی اصلاح گردید و مقرر شد، مستمریها بجای هر سه سال یکبار هر سال افزایش داه شود. همچنین مستمریهائیکه تا پایان سال ١٣٨٠ قابل پرداخت بوده است از تاریخ ٠١/٠١/١٣٨١ به میزان بیست و پنج درصد (٢۵%) افزایش داده شود.

ماده (٢) آئین نامه طبق تصویب نامه ٢٩٢۶۵/ت ٢۶١هـ مورخ ١١/٠۵/١٣٨۴ بشرح آتی تغییر یافت .

ماده (٢) درآمد ماخذ محاسبه حق بیمه موضوع این آئین نامه به عنوان پایه برای سال اول اشتغال به وکالت وکلای پایه دو و سه و کارگشایان (١) برابر و برای وکلای پایه یک (٢/١) برابر حداقل حقوق مبنای قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت در هر سال خواهد بود که بازای هر سال اشتغال به وکالت ده درصد (١٠%) مبلغ پایه به هر گروه به عنوان اضافه سالانه به مبلغ پایه آن گروه اضافه می شود.

هر چند اصلاح و تصویب موارد مذکور تغییرات قابل ملاحظه ای را در مبلغ مستمری بوجود آورد، اما با مقایسه نحوه محاسبه مستمریهای صندوق با طرز محاسبه مطابق مقررات سایر نظام های بازنشستگی و برقراری مستمری بخصوص با مقررات قانون تأمین اجتماعی تفاوتهای قابل ملاحظه ای داشت.

مع الوصف از برخی گزارشها و اظهارات طی سال ١٣٨٩ چنین برداشت شده بود، که اگر عده مستمری بگیران با حداکثر مستمری آن زمان (بین هفت تا هشت میلیون ریال) بطور قابل ملاحظه افزایش یابد، صندوق دچار بحران مالی خواهد شد و بهتر است با صندوق تأمین اجتماعی ادغام شود.

اما بررسی سوابق، آمار و اطلاعات موجود نشان داد این اظهارات و برداشت ها مبنای صحیحی ندارد، بلکه ضروری است برخی از مواد آئین نامه اجرائی ماده (٨) اصلاح شود و صندوق در جهت افزایش معقول و منطقی انواع مستمریها گام بردارد. برای نیل به این مقصود پیشنهاد لازم طی شماره ٩٠٢٠۵٧۴۵ مورخ ٠٢/٠٩/١٣٩٠ با شرح و توجیه ضرورت انجام اصلاحات تقدیم وزیر دادگستری گردید.

چگونگی پیگیری مداوم پیشنهاد مذکور از حوصله این یادداشت خارج است و بهر حال منجر به صدور تصویب نامه های شماره ۶٢٠١۵/ت ۴٧٩٩٨ هـ مورخ ٠٢/٠۴/١٣٩٢ و شماره ۵۵٣٠٢/ت۴٨٩٠٣هـ مورخ ٠٧/٠٣/١٣٩٢ گردید که اثرات ناشی از آن در مجموعه پیوست منعکس است.

قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری

ماده ١

وکلا و کارگشایان دادگستری طبق مقررات این قانون از طریق بیمه اجباری در برابر اثرات ناشی از پیری و ازکارافتادگی و فوت حمایت‌می‌شوند.

‌تبصره – وکلا و کارگشایانی که مشمول مقررات قانون استخدام کشوری یا قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی یا قانون تأمین اجتماعی یا‌مقررات بازنشستگی دیگری هستند از شمول مقررات حمایتی این قانون مستثنی می‌باشند.

‌ماده ٢

 برای اجرای این قانون صندوقی به نام صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری که در این قانون صندوق نامیده می‌شود تشکیل‌می‌گردد.

‌ماده ٣

صندوق دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و از پرداخت مالیات و عوارض معاف می‌باشد.

‌ماده ۴

اساسنامه صندوق از طرف کانون وکلای دادگستری مرکز با مشارکت نماینده یا جلب نظر کانون‌های دیگر تهیه و پس از تأیید وزارت‌دادگستری و وزارت بهداری و بهزیستی و تصویب شورای عالی تأمین اجتماعی به موقع اجراء گذاشته می‌شود.

‌ماده ۵

 منابع مالی صندوق به شرح زیر است:

١- حق بیمه‌ای که مشمولین این قانون مستقیماً به صندوق می‌پردازند.

٢ – وجوهی که کانون‌های وکلا به صندوق می‌پردازند.

٣ – سود حاصل از درآمد وجوه صندوق.

۴ – کمک‌ها و هدایایی که از طرف اشخاص حقیقی یا حقوقی به صندوق داده می‌شود.

‌ماده ۶

 کلیه دارایی و تعهدات صندوق تعاون و وکلای دادگستری به صندوق منتقل می‌شود.

‌ماده ٧

وجوه مذکور در تبصره ٧٩ قانون بودجه اصلاحی سال ١٣۵٢ و بودجه سال ١٣۵٣ کل کشور همچنین کسور بازنشستگی قضات و‌کارمندانی که قبل از بازنشستگی مستعفی شده یا بشوند و پروانه وکالت گرفته یا بگیرند باید به صندوق واریز شود.

‌ماده ٨

 نرخ و ترتیب پرداخت حق بیمه از طرف بیمه شده و کانون وکلا و شرایط استفاده از مزایا و میزان آن و نحوه بهره‌برداری از وجوه صندوق‌طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد وزارت بهداری و بهزیستی وزارت دادگستری به تصویب کمیسیون‌های مربوط مجلسین می‌رسد.

‌ماده ٩

 از تاریخ اجرای این قانون وجوه موضوع مواد ٣ و ۴ قانون تشکیل صندوق تعاون وکلا (‌مصوب سال ١٣۵٠ به کانون وکلای مربوط‌پرداخت می‌شود.

‌ماده ١٠

دولت به پیشنهاد وزارت دادگستری هر سال مبلغی بابت حق‌الوکاله‌های تسخیری و معاضدتی در بودجه کل کشور پیش‌بینی و به‌کانون‌های وکلا خواهد پرداخت.

‌حق‌الوکاله وکالتهای تسخیری و معاضدتی طبق آییننامه‌ای است که از طرف کانون وکلا مرکز با مشارکت نماینده یا جلب نظر کانون‌های دیگر تهیه و‌تصویب وزارت دادگستری خواهد رسید.

‌ماده ١١

 تجدید پروانه سالانه وکلا و کارگشایان مشمول این قانون موکول به ارائه مفاصا حساب پرداخت حق بیمه می‌باشد.

‌ماده ١٢

وکلا و کارگشایانی که طبق مقررات مربوط تقاضای بازنشستگی می‌کنند مکلفند تمام حق بیمه سنوات گذشته خود را به ترتیبی که در‌آییننامه موضوع ماده ٨. این قانون تعیین خواهد شد به پردازند.

‌ماده ١٣

سوابق خدمت رسمی قضات و کارمندان دولت و مدت نمایندگی مجلسین سنا و شورای ملی و مدت خدمت وظیفه کسانی که مشمول‌مقررات این قانون قرار می‌گیرند از لحاظ بازنشستگی به شرط پرداخت تمام حق بیمه سنوات مذکور با احتساب وجوه پرداختی بابت بازنشستگی‌متقاضی که به صندوق واریز شده است جزء سابقه وکالت محسوب خواهد شد.

‌تبصره – در صورتی که برای متقاضی بازنشستگی به عنوان سهم کارفرما وجوهی در صندوق‌های بیمه دیگر پرداخت شده بر حسب تقاضای‌متقاضی به صندوق منتقل خواهد شد.

‌ماده ١۴

وکلا و کارگشایانی که از مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی موضوع این قانون استفاده می‌کنند دیگر حق وکالت ندارند.

‌تبصره – وکالتهایی که قبل از صدور حکم بازنشستگی به وکلای بازنشسته داده شده و محاکمات آن در جریان رسیدگی است به قوت خود باقی و‌تعقیب دعاوی مذکور تا مرحله نهایی از طرف وکلای بازنشسته بلامانع است.

‌ماده ١۵

وکلا و کارگشایان دادگستری می‌توانند با رعایت ماده ١۴ در صورت داشتن ٣٠ سال سابقه وکالت و یا دارا بودن حداقل ده سال سابقه‌وکالت و شصت سال سن و پرداخت حق بیمه به ترتیب مقرر در آییننامه تقاضای بازنشستگی نمایند.

‌تبصره – مدت کارآموزی وکلا دادگستری جزء مدت سی سال مذکور در ماده فوق‌الذکر محسوب می‌گردد و از تاریخ اجرای این قانون پروانه‌کارآموزی وکالت دادگستری برای حوزه قضایی استان مرکز فقط به کسانی داده می‌شود که سن آنها از چهل سال تمام بیشتر نباشد و برای سایر حوزه‌های‌قضایی پروانه کارآموزی به کسانی داده می‌شود که سن آنها از پنجاه سال تمام بیشتر نباشد و چنین پروانه‌هایی قابل انتقال به حوزه قضایی استان مرکز‌نمی‌باشد.

‌ماده ١۶

وجوهی که از طرف وکلای دادگستری و کارگشایان به حساب تعاونی آنها به صندوق تعاون وکلای دادگستری پرداخت شده است‌همچنین وجوه موضوع ماده ٧ این قانون بابت حق بیمه آنها که باید رأساً به صندوق به پردازند محاسبه خواهد شد.

‌ماده ١٧

هر گونه برداشت یا تصرف غیر قانونی از وجوه یا اموال صندوق در حکم اختلاس یا تصرف غیر قانونی در اموال دولت است.

‌ماده ١٨

 از تاریخ اجرای این قانون مواد ١ و ٢ قانون تشکیل صندوق تعاون وکلا و آن قسمت از قوانین و مقررات دیگری که در مقام اجراء با این‌قانون مغایر است لغو می‌شود.

‌قانون فوق مشتمل بر هیجده ماده و چهار تبصره پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز یک شنبه پنجم دی ماه ٢۵٣۵ در جلسه روز‌چهارشنبه بیست و نهم دی ماه دو هزار و پانصد و سی و پنج شاهنشاهی به تصویب مجلس سنا رسید.

اساسنامه صندوق حمایت وکلای دادگستری ١٣۵۵

  فصل اول

   ماده ١ – صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری که در این اساسنامه به اختصار صندوق نامیده می شود بمنظور اجرای وظایف مقرر در قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری مصوب بیست و نهم دیماه ١٣۵۵ بموجب این اساسنامه تشکیل و اداره می شود.

   ماده ٢ – صندوق دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری است.

  ماده ٣ – مرکز اصلی صندوق در تهران است و میتواند در هر یک از نقاط دیگر ایران شعبه ایجاد کند یا از میان وکلا دادگستری مقیم در محل نمایندگانی برای خود انتخاب نماید.

فصل دوم – ارکان صندوق

    ماده ۴ – ارکان صندوق عبارت است از :

    الف – مجمع عمومی .

    ب – هیئت مدیره.

    ج – بازرس(حسابرس).

   مجمع عمومی

     ماده ۵ – مجمع عمومی صندوق از اشخاص زیر تشکیل می شود :

     الف – سه نفر نماینده دولت که دو نفر به پیشنهاد وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و رئیس شورایعالی تأمین اجتماعی انتخاب میشوند و یک نفر را وزیر دادگستری انتخاب می نماید.

     ب – سه نفر نماینده متشکل از رئیس کانون مرکز و دو نفر از وکلا مرکز.

     ج – یک نفر نماینده از هریک از کانونهای وکلا.

  تبصره- درصورت تساوی آراء رأی گروهی که رئیس مجمع درآن شرکت دارد بعنوان رأی اکثریت تلقی خواهد شد.

   ماده ۶ – مقاماتیکه طبق ماده ۵ نمایندگانی برای شرکت در مجمع عمومی انتخاب    می کنند در هر موقع می توانند نمایندگان خود را تغییر دهند ولی مادامیکه نمایندگان انتخاب شده تغییر نیافته اند و تغییر آنها باطلاع صندوق نرسیده است در این سمت باقی بوده و صندوق برای تشکیل مجامع عمومی خود اعم از عادی یا فوق  العاده از همان اشخاص دعوت می نماید.

   ماده ٧ – کانونهای وکلا دادگستری برای شرکت در مجامع عمومی نمایندگانی از بین اعضاء هیئت مدیره خود یا از بین سایر وکلا دادگستری انتخاب و معرفی می نمایند.

   ماده ٨ – مجمع عمومی بطور عادی همه ساله در تیر ماه و بهمن ماه برحسب دعوت هیئت مدیره صندوق و بطور فوق العاده برحسب دعوت هیئت مدیره و یا تقاضای شورایعالی تأمین اجتماعی و یا تقاضای هریک از کانونهای وکلا عضو تشکیل میشود.

تبصره- مجامع عمومی به ریاست رئیس کانون وکلا مرکز به همراه دو نفر ناظر و یک نفر منشی اداره میشود.

   ماده ٩ : وظایف مجمع عمومی عبارت است از :

 ١ – انتخاب هیئت مدیره صندوق و بازرس(حسابرس).

 ٢ – تصویب برنامه های صندوق با توجه به خط مشی تعیین شده از طرف شورایعالی تأمین اجتماعی.

 ٣ – تصویب بودجه صندوق.

 ۴ – بررسی گزارشهای مالی و ترازنامه صندوق و تصویب آن.

 ۵ – تصویب تشکیلات صندوق.

 ۶ –تصویب مقررات و آئین نامه اداری و استخدامی و مالی صندوق و آئین نامه معاملات صندوق.

 ٧ – پیشنهاد تغییر و یا اصلاح اساسنامه صندوق طبق ماده (۴) قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری جهت بررسی و تصویب شورایعالی تأمین اجتماعی.

 ٨ –اظهارنظر یا اتخاذ تصمیم در مورد مسائلی که از طرف هیئت مدیره مطرح میگردد.

 ٩ –رسیدگی به اعتراضات بیمه شدگان از تصمیمات و اقدامات هیئت مدیره صندوق.

هیئت مدیره صندوق

  ماده١٠– هیئت مدیره صندوق از سه نفر عضو اصلی و دو نفر عضو علی البدل تشکیل می شود که برای مدت سه سال توسط مجمع عمومی و از بین وکلا دادگستری مقیم مرکز که حائز شرایط انتخاب شدن به عضویت هیئت مدیره کانون وکلا هستند انتخاب می شوند.

درصورت غیبت هر یک از اعضاء اصلی عضو علی البدل در رأی شرکت می نماید.

   ماده ١١– تجدید انتخاب اعضاء هیئت مدیره بیش از دو دوره متوالی ممنوع است.

تبصره – مادامیکه مجمع عمومی هیئت مدیره جدیدی انتخاب نکرده است هیئت مدیره سابق حتی در صورت انقضاء مدت مأموریت مکلف است بکار خود ادامه بدهد.

  ماده ١٢– هیچ یک از وکلا دادگستری نمیتوانند سمت عضویت هیئت مدیره صندوق را با عضویت هیئت مدیره کانون وکلا و یا عضویت مجمع عمومی صندوق توأماً داشته باشند.

 ماده ١٣- هیئت مدیره در اولین جلسه و از بین اعضای خود یک نفر را به سمت    رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل و یک نفر را به سمت  نایب  رئیس و یک نفر را به سمت خزانه دار انتخاب مینماید رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل نماینده صندوق است.

  ماده١۴-وظایف هیئت مدیره عبارت است از:

– اجرای برنامه ها و تصمیمات مجمع عمومی و تهیه و تنظیم بودجه و برنامه و گزارشهای مالی و پیشنهاد آن به مجمع عمومی

– موافقت با استخدام کارکنان موظف صندوق و اتخاذ تصمیم در مورد افتتاح شعب و تعیین نمایندگان صندوق و اتخاذ تصمیم در مورد پیشنهادهای مدیر عامل و نظارت بر امور صندوق و نحوه انجام وظایف مدیرعامل و موافقت با اعطاء حق امضاء به کارکنان  موظف صندوق و تصویب معاملات صندوق.

  ماده ١۵-اداره امور جاری صندوق با رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و در غیاب او با نایب رئیس است و کلیه کارکنان صندوق تحت نظر و ریاست نامبرده انجام وظیفه مینمایند.

اجرای مصوبات هیئت مدیره بر عهده رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل است، رئیس  هیئت مدیره و مدیرعامل در مورد معاملات تا دو میلیون ریال شخصاً حق اتخاذ تصمیم دارد.

  ماده ١۶- کلیه مکاتبات عادی صندوق با امضاء رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل          و درغیاب او با امضاء نایب رئیس صادر میشود. اوراق بهادار و اسناد مالی و دریافت         و پرداخت وجوه و امضاء قراردادها و اسناد تعهدآور دیگر با امضاء دو نفر از سه نفر اعضاء هیئت مدیره معتبر است.

  ماده ١٧– درصورتیکه حجم کارهای صندوق ایجاب نماید هیئت مدیره میتواند یک نفر مدیر فنی برای صندوق استخدام کند و تمام یا قسمتی از وظایف مربوط به مدیرعامل را بر عهده او محول دارد. مدیر فنی مذکور تحت نظر مدیرعامل وظایف محوله را انجام خواهد داد و تابع مقررات استخدامی صندوق خواهد بود.

  ماده ١٨– یک نفر بازرس اصلی و یک نفر بازرس علی البدل صندوق از بین اشخاص حقیقی و حقوقی برای مدت یکسال توسط مجمع عمومی تعیین میگردد.

  ماده ١٩ –وظایف و اختیارات بازرس(حسابرس)عبارتست از: نظارت بر حسن اجرای  مقررات  این  اساسنامه  و تطبیق عملیات مالی صندوق با مقررات آن.

– اظهار نظر راجع به گزارش مالی و ترازنامه صندوق.

تبصره- هیئت مدیره موظف است نظرات بازرس را عیناً ضمن گزارش سالانه خود به مجمع عمومی ارسال دارد.

   ماده ٢٠ – بازرس(حسابرس)برای انجام دادن وظایف خود میتواند به دفاتر و پرونده ها و اسناد صندوق مراجعه کند و مدیر عامل موظف است مدارک مورد نیاز یا توضیحاتی را که لازم تشخیص دهد در اختیار بازرس(حسابرس) قرار دهد. درصورتی که بازرس (حسابرس) در اداره امور صندوق عملی خلاف مقررات مشاهده نماید نظرات خود را به هیئت مدیره اعلام خواهد نمود و در صورتیکه هیئت مدیره نظرات بازرس (حسابرس) را رعایت نکنند بازرس(حسابرس) مراتب را طی گزارش باطلاع مجمع عمومی خواهد رساند.

   ماده ٢١ – اعضاء مجمع عمومی و اعضاء هیئت مدیره و مدیرعامل وظایف خود را افتخاری انجام می دهند و همچنین بازرس (حسابرس) در صورتیکه از بین وکلا دادگستری انتخاب شده باشد هرگاه بازرس (حسابرس) وکیل دادگستری نباشد تعیین حق الزحمه او بر عهده مجمع عمومی است.

   ماده ٢٢ – منابع درآمد صندوق عبارتست از:

   الف – حق بیمه مقرر در آئین نامه موضوع ماده (٨) قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری.

   ب – درآمد حاصل از بکار انداختن وجوه و ذخائر صندوق.

   ج – وجوه حاصل از خسارات تأخیر در پرداخت حق بیمه.

   د– کمکها و هدایائیکه از طرف اشخاص حقیقی یا حقوقی به صندوق داده می شود.

   هـ- درآمد حاصل از اجرای قانون اصلاح ماده (٨) قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری مصوب ٢٣/٨/٧۵مجلس شورای اسلامی (نصف تمبر الصاقی به وکالتنامه و نیز معادل نصف مالیات حق المشاوره و حق الوکاله).

   ماده ٢٣ –کلیه وجوه اموال و دارائی و تعهدات صندوق تعاون وکلا دادگستری که برطبق آئین نامه مصوب سوم اسفند ماه ١٣۴۶وزیر دادگستری تشکیل گردیده بصندوق موضوع این اساسنامه منتقل میگردد.

فصل چهارم – مقررات مالی

  ماده ٢۴ – هیئت مدیره موظف است تا  پایان دیماه هرسال بودجه سال بعد صندوق را که شامل درآمدها و هزینه های صندوق میباشد با رعایت ماده ٢٧ این اساسنامه تنظیم و برای تصویب به مجمع عمومی پیشنهاد نماید.

  ماده ٢۵ – هیئت مدیره مکلف است در تنظیم بودجه درآمد صندوق را پیش بینی و هزینه ها را بشرح زیر معین نماید.

  الف – مستمریها شامل:

  ١ – مستمری از کارافتادگی.

  ٢ – مستمری بازنشستگی.

  ٣ – مستمری بازماندگان.

  ب –هزینه های پرسنلی و اداری که  نباید جمعاً  از سه درصد درآمد کل وصولی صندوق در همان سال تجاوز نماید.

  ج – هزینه های مربوط به ذخیره بازنشستگی کارکنان صندوق و پرداخت مستمری بازنشستگی کارکنان صندوق.

تبصره – کارکنان فعلی صندوق تعاون وکلا بصندوق موضوع این آئین نامه منتقل          و سوابق خدمت آنان در صندوق فعلی جزء سوابق خدمت صندوق منظور میشود و ذخیره بازنشستگی آنان نیز تحت همین عنوان بصندوق منتقل میشود.

    ماده ٢۶ – گزارش مالی – ترازنامه سالانه و صورت دارایی و بدهی صندوق باید حداکثر تا پایان اردیبهشت ماه سال بعد توسط هیئت مدیره تهیه و جهت بازرس ارسال گردد.

تبصره- بازرس مکلف است نسخه ای از نظرات (گزارش) خود را در مورد ترازنامه سالانه و گزارش مالی و صورت دارایی و بدهی صندوق حداکثر یکماه از تاریخ دریافت آن به هیئت مدیره تسلیم کند.

    ماده ٢٧ – هیئت مدیره موظف است ظرف پانزده روز از تاریخ وصول نظرات بازرس گزارش مالی، ترازنامه و صورت دارائی و بدهی را بانضمام یک نسخه از نظرات بازرس وگزارش اقدامات را جهت اعضاء مجمع عمومی ارسال و مجمع عمومی را برای تشکیل جلسه دعوت نماید.

   ماده ٢٨ – سال مالی صندوق از اول فروردین ماه هر سال تا پایان اسفند همان سال خواهد بود مگر در سال اول که مبداء آن تاریخ تشکیل صندوق است.

   ماده ٢٩ – درآمد و سپرده های ثابت و جاری و ذخائر صندوق و بطور کلی تمام وجوه متعلق بصندوق باید منحصراً در بانکهای دولتی ایداع و نگهداری شود.

این اساسنامه مشتمل به ٢٩ ماده و ۶ تبصره در سیصد و نوزدهمین جلسه مورخ ١٣/١٢/٧٩ به استناد ماده ۴ قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری به تصویب شورایعالی تأمین اجتماعی رسید و از تاریخ فوق قابل اجرا می باشد.

تصویب نامه هیات وزیران

« بسمه تعالی »

وزارت دادگستری

  هیات وزیران در جلسه مورخ ٠۵/١٢/١٣٧٧بنا به پیشنهاد شماره ٧۶٠٨/١۵مورخ ١٧/٠١/١٣٧۶ وزارت دادگستری و به استناد ماده واحده قانون اصلاح ماده (٨) قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری، آیین نامه اجرایی ماده یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود :

آئین نامه اجرایی ماده (٨) قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری

  فصل اول ـ نرخ و نحوه وصول آن

   ماده١- وکلا و کارگشایان دادگستری و کانون وکلای دادگستری که در این آئین نامه به ترتیب (بیمه شده) و (کانون) نامیده می شوند به مأخذ ارقام مذکور در ماده (٢) این آئین نامه مکلف به پرداخت حق بیمه ماهانه زیر هستند :

   الف ـ سهم بیمه شده هشت درصد             ب ـ سهم کانون چهار درصد

   ماده٢ـ درآمد مأخذ محاسبه حق بیمه موضوع این آئین نامه به عنوان پایه برای سال اول اشتغال به وکالت وکلای پایه دو و سه و کارگشایان (١) برابر و برای وکلای پایه یک (٢/١) برابر حداقل حقوق و فوق العاده های مستمر مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری در هر سال خواهد بود که به ازای هر سال اشتغال به وکالت ده درصد (١٠%) مبلغ پایه به عنوان اضافه سالانه به مبلغ پایه آن گروه اضافه می شود .*

  ماده ٣- صندوق مکلف است نام بیمه شدگان را با ذکر درآمد مأخذ محاسبه حق بیمه آنها در دفتری به نام دفتر ثبت حمایت درج کند.

  ماده ۴- دفترچه خاصی که برای سی سال تنظیم می شود تا پرداختیهای مربوط به حق بیمه در آن ثبت شود.

   ماده ۵- حق بیمه سهم بیمه شده حداقل هر سه ماه یک بار باید به حساب صندوق نزد یکی از بانکهای معرفی شده به وسیله صندوق واریز و فیش آن برای ثبت در دفتر ثبت حمایت تسلیم صندوق شود. تجدید پروانه وکالت بیمه شده موکول به ارائه مفاصاحساب پرداخت      حق بیمه سال یا سالهای قبل است .

  تبصره١- در صورت تأخیر در پرداخت حق بیمه ،سهم بیمه شده در مدت معوق به ده درصد مأخذ وصول حق بیمه محاسبه و دریافت خواهد شد .

 تبصره٢- حق بیمه سهم کانونها هر دوماه یک بار از طرف صندوق تعیین و به کانونها اعلام خواهد شد، کانونها مکلفند حداکثر ظرف یک ماه مبالغ اعلام شده را به حساب صندوق واریز نمایند .

 فصل دوم – تعهدات صندوق

 ماده ۶- صندوق عهده دار انجام تعهدات زیر طبق مقررات این آئین نامه است .

 الف ـ پرداخت مستمری بازنشستگی

 ب ـ پرداخت مستمری از کار افتادگی دائم یا موقت

 ج ـ پرداخت مستمری بازماندگان

  بخش اول ـ مستمری بازنشستگی 

  ماده ٧- بیمه شده می تواند در صورت حائز بودن شرایط مندرج در ماده (١۵) قانون و پرداخت حداقل ده (١٠) سال حق بیمه دوران وکالت، از مستمری بازنشستگی استفاده کند.*١

   ماده ٨- مبلغ مستمری بازنشستگی عبارت است از یک سی ام متوسط آخرین دو سال پرداخت حق بیمه ضربدر سالهای پرداخت حق بیمه مشروط بر اینکه این مبلغ از صد در صد متوسط مذکور تجاوز نکند.**

  بخش دوم – مستمری از کار افتادگی کلی

   ماده ٩- بیمه شدگانی که در دوره اشتغال بر اثر ابتلا به بیماری یا وقوع حوادث دچار ضایعات جسمی یا روحی شده و نتوانند به کار خود ادامه دهند با رعایت شرایط زیر مستمری از کارافتادگی دریافت می دارند :

   الف – داشتن حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه متضمن حق بیمه نود (٩٠) روز     در آخرین سال قبل از، از کار افتادگی .

   ب- به تشخیص کمیسیون پزشکی وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی بیش از ٣/٢ توانایی جسمی یا روحی خود را برای کار از دست داده باشد .

    ماده ١٠- میزان مستمری از کار افتادگی عبارت است از یک سی ام متوسط درآمد مأخذ احتساب حق بیمه ظرف آخرین دو سال پرداخت حق بیمه ضربدر سالهای پرداخت حق بیمه مشروط بر این که این مبلغ از صد در صد متوسط مذکور بیشتر نباشد .

   تبصره ١- بیمه شدگانی که کفالت مخارج همسر یا فرزند یا پدر و مادر واجد شرایط خود را بر عهده دارند به ازای هریک از افراد تحت تکفل پنج درصد متوسط مأخذ احتساب مستمری را اضافه دریافت خواهند داشت مشروط بر اینکه جمع اضافات از بیست درصد مبلغ مذکور تجاوز نکند و در هر حال جمع مستمری و اضافات نیز از صد درصد متوسط درآمد مذکور در این ماده متجاوز نباشد .

   تبصره ٢- در صورتی که سالهای پرداخت حق بیمه کمتر از دو سال باشد متوسط درآمد مدتی که حق بیمه پرداخت کرده است محاسبه و مأخذ احتساب مستمری از کار افتادگی خواهد بود .

   ماده ١١- مستمری از کار افتادگی در صورت زوال موجبات عدم توانایی برای اشتغال به تشخیص کمیسیون پزشکی موضوع بند «ب» ماده (٩) این آئین نامه قطع خواهد شد .

   بخش سوم – مستمری بازماندگان

   ماده ١٢- در صورت فوت بیمه شده بازنشسته یا از کار افتاده ،همچنین در صورت فوت بیمه شده ای که حق بیمه یک سال ،متضمن پرداخت حق بیمه نود روز در آخرین سال حیات را پرداخته باشد بازماندگان وی (همسر، فرزندان ،پدر یا مادر او در صورتی که واجد شرایط مذکور در ماده (٢٠) این آئین نامه باشند ) استحقاق دریافت صد در صد مستمری استحقاقی او را به عنوان مستمری بازماندگان خواهند داشت .*

   تبصره – منظور از مستمری استحقاقی بیمه شده متوفی مستمری حین فوت اوست ،در مورد بیمه شدگانی که در اثر هر نوع حادثه یا بیماری و قبل از برقراری مستمری فوت شوند، مستمری استحقاقی عبارت است از مستمری از کار افتادگی که طبق این آئین نامه قابل احتساب و پرداخت است .

   ماده ١٣- حق مستمری هر یک از بازماندگان بیمه شده متوفی به شرح زیر است :

    الف- میزان مستمری همسر بیمه شده متوفی (۵٠%) مستمری استحقاقی متوفی است و در صورت تعدد همسر دائم میزان مذکور به تساوی بین آنها تقسیم می شود .

    ب- میزان مستمری سهم فرزندان بیمه شده متوفی (٢۵%) مستمری استحقاقی بیمه شده است در صورتیکه هیچیک از پدر و مادر در قید حیات نباشند سهم هریک از چنین فرزندانی (۵٠%) مستمری استحقاقی بیمه شده است . ۴

   ج- میزان مستمری هریک از پدرو مادر بیمه شده متوفی معادل بیست درصد مستمری استحقاقی است. به هر حال بازمانده یا بازماندگان متوفی از صد در صد مستمری متوفی استفاده خواهد کرد و بیش از صد در صد ممنوع خواهد بود.**

    تبصره– مجموع مستمری بازماندگان بیمه شده متوفی نباید از صد در صد مستمری استحقاقی متوفی تجاوز کند و در صورتی که از این میزان تجاوز کند سهم هریک از بازماندگان به نسبت تقلیل داده می شود و در این صورت اگر یکی از مستمری بگیران فوت یا فاقد شرایط دریافت مستمری شود سهم بقیه آنان با توجه به تقسیم بندی مذکور در این ماده افزایش    می یابد .

   فصل سوم – احتساب سوابق

   ماده ١۴- بیمه شده می تواند با رعایت ماده (١٣) قانون و رعایت ماده (٢) این آئین نامه  سوابق قبل از تاریخ تصویب این آئین نامه را به ترتیب مذکور در این فصل جز سوابق لازم به منظور احتساب و دریافت مستمری از کار افتادگی ،فوت و حقوق بازنشستگی مورد احتساب قرار دهد.

– سالهای کار آموزی و وکالت قبل از فروردین ماه سال تصویب این آئین نامه که پروانه خود را تمبر کرده باشد .

– سوابق خدمت رسمی ثابت یا عناوین مشابه دولت

– سوابق خدمت قضایی

– مدت خدمت وظیفه عمومی

   تبصره ١- سوابق مذکور در فوق هنگامی محاسبه خواهد شد که حق بیمه مربوط طبق مقررات این آئین نامه به صندوق پرداخت شده باشد .

   تبصره٢- بیمه شدگانی که بخواهند سوابق آنها به شرح بالا در محاسبات منظور شود باید حداکثر ظرف مدت دو سال از تاریخ لازم الاجرا شدن این تصویب نامه و یا اخذ پروانه وکالت چنانچه مؤخر بر این تصویب نامه باشد، به صندوق مراجعه نمایند و توافقنامه لازم را با صندوق امضا کنند.*

   تبصره ٣- در مورد سابقه بیمه شدگان جانباز و آزاده طبق قوانین مربوط به جانبازان و آزادگان عمل می شود .

    ماده ١۵- حق بیمه سابقه بیمه شده عبارت از دوازده درصد مبلغ مأخذ درآمد ماهانه موضوع ماده (٢) این آئین نامه و تبصره آن می باشد .

   تبصره – پرداختیهای هر بیمه شده طبق مقررات آئین نامه تعاون ـ مصوب ١٣۴١ ـ از مبلغ محاسبه شده در ماده فوق کسر و بقیه را بیمه شده می تواند با توافق صندوق به اقساط پنج سال پرداخت کند. اولین قسط در موقع تنظیم توافقتنامه پرداخت می شود .

   ماده ١۶- در صورتی که بیمه شده موضوع ماده (١۴) این آئین نامه از کار افتاده یا فوت شود صندوق متناسب با اقساط پرداخت شده حق بیمه در مقابل او یا بازماندگان وی متعهد است چنانچه بیمه شده یا بازماندگان مذکور اقساط باقی مانده را کلاً به صندوق پرداخت نمایند یا موافقت کنند که اقساط بدهی حق بیمه از مستمری کسر شود در اینصورت از مستمری استحقاقی کامل استفاده خواهد کرد .

   فصل چهارم – نحوه بهره برداری از وجوه صندوق

   ماده ١٧- صندوق باید وجوه صندوق را ( دریافتیها پس از کسر پرداختیها ) از طریق تودیع سپرده نزد بانکهای ایرانی یا خرید اوراق مشارکت نگهداری و بهره برداری کند .

تبصره – صندوق می تواند حداکثر تا (۴٠%) مبلغ فوق خود را با تصویب هیئت مدیره کانون وکلای دادگستری محل به عنوان تسهیلات ساخت یا خرید محل سکونت و دفتر طبق شرایط مورد عمل بانکهای کشور در اختیار وکلای دادگستری که حداقل (٣) سال سابقه وکالت و پرداخت حق بیمه داشته باشند قراردهد .

   فصل پنجم – سایر مقررات

   ماده ١٨- حداقل حقوق بازنشستگی و مستمری از کار افتادگی و فوت با حداقل مصوب دولت در هر سال برابر است.

   ماده ١٩- همسر ،فرزندان و پدر و مادر بیمه شده با رعایت شرایط زیر از لحاظ تبصره (١) ماده (١٠) و ماده (١٢) این آئین نامه واجد شرایط شناخته می شوند .

١- همسر بیمه شده متوفی مادامی که شوهر اختیار نکرده است .

٢- شوهر بیمه شده مشروط بر آنکه ،اولاً درآمد کافی برای معیشت مستقل نداشته باشد ثانیاً، سن او از شصت سال متجاوز بوده و یا طبق نظر کمیسیون پزشکی از کار افتاده بوده و از هیچ صندوقی مستمری دریافت نکند .

٣- فرزندان ذکور بیمه شده متوفی در صورتی که کمتر از (١٨) سال تمام داشته باشند و یا آنکه سن آنان از بیست و پنج سال تمام متجاوز نبوده و مشغول تحصیل باشند و یا به حکم مرجع صالح محجور تشخیص داده شوند و در مورد فرزندان اناث مادامی که شوهر اختیار نکرده باشند .

   تبصره ١- اشتغال به کار هر یک از مستمری بگیران موضوع این ماده موجب قطع مستمری وی می شود .

   تبصره ٢- در مورد فرزندان بیمه شده زن به شرط آنکه پدر آنان در قید حیات نبوده و تحت کفالت وی باشند.

   تبصره ٣- پدر و مادر در صورتی که در زمان حیات بیمه شده تحت تکفل او بوده و سن پدر از (۶٠) سال و سن مادر از (۵۵) سال تمام بیشتر باشد یا به تشخیص کمیسیون پزشکی از کار افتاده بوده و مستمری دریافت ندارند .

   ماده ٢٠- بیمه شدگانی که سی سال تمام سابقه پرداخت حق بیمه داشته و متقاضی بازنشستگی نباشند در صورت تمایل میتوانند حق بیمه را حداکثر تا ٣۵ سال ادامه دهند. در این صورت به هنگام درخواست بازنشستگی مستمری بازنشستگی آنها با رعایت ماده (٨) قابل محاسبه و پرداخت است.* 

   ماده ٢١- مستمریهای موضوع این آئین نامه هر سال با توجه به تغییرات شاخص هزینه زندگی به پیشنهاد صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری و تائید وزیر دادگستری اصلاح می شود.

  ماده ٢٢- مواردی که در این آئین نامه قید نشده تابع مقررات قانون تأمین اجتماعی است .*